Tüp Bebekte Karşılaşılan 7 Sorun

Tüp bebek tedavisi, günümüz teknolojisine paralel olarak geliştirilen birçok tedavi yöntemi ile beraber normal yollardan çocuk sahibi olamayan çiftlere başarı tablosu vaad etse de, bazı durumlarda istenilen sonuçları almak pek mümkün olmamaktadır. Çiftlerin sorunlarına yönelik uygun tedavi aşamalarının gerçekleştirilmiş olmasına rağmen, aşağıdaki durumlarda tüp bebek tedavisi iptal edilebilmektedir:

1 ) Anne adayının yumurta sayısının yetersiz olması

Tüp bebek tedavisinin başarısındaki en önemli faktör anne adayının yumurta rezervleridir. Bu nedenle yaşı ilerlemiş ve yumurta rezervleri yeterli olmayan anne adaylarında, yumurta gelişimi için uygulanan ilaçların ardından yumurta toplama aşamasında istenilen sayıda yumurta edilememektedir. Karşılaşılan bu sorunun nedenleri arasında anne adayının yaşı, çocuk sahibi olmasını engelleyen genetik faktörler ve yumurtalıkların uyarılması için kullanılan ilaçların yetersiz olması yer almaktadır.

2 ) Ovaryan hiperstimülasyon sendromu (OHSS, yumurtalıkların aşırı uyarılması)

Tüp bebek tedavisinde istenmeyen bir durum olarak, yumurtalıkların uyarılması için verilen ilaçlara yumurtalıkların aşırı bir şekilde cevap vermesi yani büyümesi sonucunda tüp bebek tedavisi iptal edilmektedir. Tüp bebek tedavisinin başarısı bahsedildiği üzere anne adayının sağlıklı yumurta rezervlerine bağlı olarak şekillenir.

Bu nedenle kaliteli yumurta hücreleri elde etmek amacı ile bir takım hormon iğneleri ile yumurta gelişimi desteklenmektedir. Ancak kullanılan ilaçlara yumurtalıkların aşırı cevap vermesi halinde tedavi aşaması askıya alınarak, öncelikle OHSS’nin tedavisi yapılır.

OHSS’nin belirtileri:

• Karın ağrısı
• Karında şişlik hissi
• Bulantı
• Kusma
• İshal
• Nefes darlığı
• İdrar oranında azalma

3 ) Başarısız döllenme

Anne adayından elde edilen yumurtalar ile baba adayından elde edilen sperm hücreleri mikroskop altında bir araya getirilerek döllenmeye maruz bırakılır. Genellikle bu işlem mikroenjeksiyon yöntemi ile gerçekleştirilmektedir. Sperm hücresinin yumurtayı döllemesi ile yaklaşık %65-80 arasında embriyo elde edilmektedir. Kaliteli embriyonun tespit edilmesinin ardından anne adayının rahmi yerleştirilmesi ile tedavi tamamlanır. Ancak bazı nedenlerden dolayı döllenme başarısızlıkla sonuçlanabilir. Ayrıca bu sorun tekrarlayan başarısız tüp bebek nedenleri arasında yer alır.

4 ) Sperm ile alakalı sorunlar

Tüp bebek tedavisinde başarıyı etkileyen bir diğer önemli faktör ise, baba adayında yumurtayı dölleyebilecek kabiliyete sahip sperm hücresinin olmamasıdır. Çeşitli nedenlerden dolayı sperm sayısının, hareketliliğin ve kalitelisinin yeterli olmadığı durumlarda döllenme gerçekleşmemektedir. Ayrıca anne adayına yapılan yumurta toplama işlemine eş zamanlı olarak baba adayından sperm elde etme işlemi uygulanır. Eğer bu aşamada yumurtayı dölleyebilecek yeterli sayı ve kalitede sperm tespit edilememiş ise, tüp bebek tedavisi iptal edilir.

5 ) Embriyo transferinde karşılaşılan sorunlar

Tüp bebek tedavisinde karşılaşılabilir bir diğer sorun ise, anne adayının üreme sisteminde meydana gelen patolojiler ve doğuştan gelen anatomik bozukluklardır. Bu sorunlar embriyo transferi işlemini başarısız kılarken, embriyonun tutunacağı ve gelişimini sürdüreceği rahim şartlarının olmamasından dolayı gebelik elde edilememektedir.

6 ) İmplantasyon sorunu

İmplantasyon başarısızlığı olarak tabir edilen bu durum, anne adayının rahmine transfer edilen embriyonun rahme tutunamama sorunudur. Rahim içi şartlarının gebelik için uygun olmaması ve embriyo kalitesinin yetersiz olması halinde, başarısızlıkla sonuçlanmaktadır.

7 ) Dış gebelik

Dış gebelik gebeliğin rahim dışında herhangi bir bölgede gelişim göstermesidir. Genellikle fallop tüplerinde gelişen bu durum, tüp bebek tedavilerinin yaklaşık %1-3’ünde görülmektedir. Bu risk faktörünü arttırıcı nedenler ise;

• Daha önce gebeliklerde dış gebelik hikayesi
• Daha önce fallop tüplerini etkileyen bir hastalık ya da operasyon hikayesinin olması dış gebelik riskinin görülme ihtimalini arttırmaktadır.

Dış gebeliğin teşhisi için vajinal ultrasonografi ve kanda gebelik testi ile HCG ve progesteron seviyelerinden yararlanılmaktadır. Daha sonra cerrahi müdahale ile gebelik sonlandırılır.