Azospermi Nedir, Nedenleri Nelerdir?

Erkek menisinde hiç sperm olmama durumu, azospermi şeklinde ifade edilir. Erkek kısırlık durumlarında, %10-15 kısırlık vakasında azospermi yer almaktadır. Günümüzde geliştirilen birçok tedavi yöntemi ile azospermi sorunu olan erkekler de çocuk sahibi olabilmektedir. Ancak uygulanan tedavinin yüzde yüzlük bir başarı oranı söz konusu değildir. Bunun yanı sıra menide çok daha az sayıda sperm bulunması halinde mikroenjeksiyon yöntemi ( ICSI ) ile sperm transferi gerçekleştirilebilmektedir. Bu durum oligospermi olarak adlandırılır ve azospermi vakasına göre başarı şansı daha yüksektir.

Azospermi (menide hiç sperm hücresi olmama) teşhisi nasıl yapılır?

Azospermi tanısı için öncelikle en az iki meni örneğinin farklı açıdan mikroskobik olarak incelenmesi gerekir. Yapılan incelemeler sonucunda ortaya çıkan tablo; sperm kanallarının açık olmasına rağmen testislerden kaliteli sperm üretiminin olmaması ve testis iç dokusunda meydana gelen anormal yapı ya da sperm üretimini kontrol altında tutan hipofiz bezinden salgılanan hormonların düzensizliğinden kaynaklanabileceği ortaya çıkmaktadır. Yapılan araştırmalar sonucunda azospermi tanısı ve neden olduğu belirlenmektedir.

Fiziksel muayenede sperm kanalları ve testis büyüklüğü normal ise, FSH hormonu seviyelerinin ölçülmesi gerekir. FSH, hipofiz bezi tarafından üretilen ve sperm üretimi için uyarıcı görevini üstlenen bir hormondur. Eğer yapılan test sonucunda FSH hormonu düzeylerinin normalin iki kat üzerinde olduğu saptanmış ise, sperm üretimindeki sorunun kaynağı çözülmüş olur. Bu gibi durumlarda kesin tanı için biyopsi yapılır.

Azospermi vakasında sperm hücreleri nasıl elde edilir?

Azospermi durumunda genellikle kaliteli ve olgun sperm üretimi gerçekleştirilirken, kanallardan çıkış olmadığı için kısırlık sorununa neden olmaktadır. Azospermi teşhisi konulan hastalara öncellikle fiziksel muayene ve bazı laboratuvar testleri uygulanır. Fiziksel muayene dâhilinde sperm taşımacılığını yapan vas deferens kanalları incelenmektedir. Ayrıca kanalların gelişim evrelerinin böbrek gelişimi ile bağlantı olması nedeniyle, böbreklerinde kontrolü yapılır. Bunun yanı sıra kistik fibröz kanallarının oluşumunu engellendiği için, bu durumundan gözden geçirilmesi gerekir.

Azospermi vakalarında uygulanan PESA, TESE ve TESA gibi çeşitli yöntemlerle sperm elde edilmektedir. Yöntemler testislerde üretimi gerçekleşen kaliteli spermlerin cerrahi bir müdahale ile tıbbi araçlar vasıtasıyla toplanarak, yardımcı üreme yöntemlerinden biri olan mikroenjeksiyon tekniği ile çiftlerin çocuk sahibi olmasını sağlamaktadır.

Azospermi nedenleri nelerdir?

• Testislerin normalden küçük olması azospermi sorunlarına neden olmaktadır. Bu durum ayrıca kromozom hataları ile birlikte eşlik edebilir. Bu nedenle genetik olarak araştırılması gerekir.
• Hormonal bozukluk nedeni ile testis üretimini uyarıcı hormon salınımlarının düzensiz olması halinde azospermi görülebilmektedir.
• Hipotalamus ve hipofiz bezindeki anormallikler ya da bölgedeki tümör gibi kistik oluşumlar azospermi nedenleri arasında yer alır.

Azosperminin tedavisi nasıl yapılır?

Hormon düzensizliğinden kaynaklanan azospermi vakalarında hormon tedavisi yapılmaktadır. Fakat tıkanıklığa bağlı olarak yaşanan azospermi durumlarında cerrahi müdahale gerekmektedir. Testis iç dokusundan kaynaklanan sorunlardan dolayı azospermi durumu gözlenirse, mikro TESE yöntemi ile sperm üretiminin olduğu kanallar saptanmaktadır. Daha sonra kanallar cerrahi müdahale ile toplanarak, içinde yer alan sperm hücreleri elde edilir. Bu sperm hücreleri henüz daha olgunlaşmamış, kuyruksuz ve hareketsiz hücrelerdir. İşlem laboratuvar şartları altında yaklaşık 2 saat sürmektedir ve hasta operasyondan sonra evine dönebilir. Elde edilen sperm hücreleri ile yardımcı üreme yöntemleri sayesinde gebelik elde edilmektedir.