Adet Düzensizliği Nedir, Nedenleri Nelerdir?

Kadınlarda üreme sisteminin çalışır durumda olmasının bir göstergesi olarak düşünülen adet kanaması, aslında o ay içinde gebe kalınmadığını göstermektedir. Zira genç kızlığa adım atıp ilk adet kanamasının başladığı aydan itibaren salgılanan kadınlık hormonlarının etkisiyle rahim içi dokusu her ay kalınlaşır ve olası bir gebelik için kendini hazırlar. Eğer o dönemde döllenme gerçekleşirse oluşan embriyo bu rahim duvarına tutunur ve gebelik devam eder. Gebelik meydana gelmemişse de kalınlaşan rahim içi dokusu pul pul, parça parça dökülür ve kanama ile birlikte vücuttan dışarı atılır. Bir sonraki ay yine bu işlem tekrar edilir. İşte bu döngü ilk olarak 10-12 yaşlarında başlar ve üreme fonksiyonlarının bittiği menopoz dönemine kadar devam eder. Bu rutin döngünün aksaması, normal seyrinde gitmemesi olağandışı bir durumun varlığı olarak yorumlanmaktadır. Normal şartlarda 21-35 gün aralıklarla gerçekleşmesi gereken adet kanamalarının arasının 21 günden az, 35 günden fazla olmaması gerekmektedir. Bu bağlamda normal sağlık koşullarına sahip olan üreme çağındaki bir kadının yılda en az 11, en çok 13 kez adet görmüş olması gerekir. Ayrıca kanamanın 3 günden kısa, 6 günden uzun sürmesi de bazı sorunların işareti olarak algılanmalıdır.

Adet düzensizliği nelerden kaynaklanır?

Her kadının bünyesi, metabolizması, hormonların arttığı ve azaldığı durumlar farklılık gösterdiğinden düzenli adet döngüsü denildiğinde algılanan değerler farklılık gösterebilmektedir. Ancak ilk kez adet kanaması yaşandıktan sonraki 1-2 yıl içinde belli bir rutine oturan adet kanamalarının düzenli olduğu koşullar kadın tarafından belirlenip, belli bir kriter oluşturulur. Eğer bir kadın gebe değilse, emzirme döneminde değilse ve menopoza da girmemişse adet kanamalarının bir düzene sahip olması gerekir. Tüm bu bilgiler ışığında hormon salgıları ve yaşam koşullarındaki bazı dengesizlik ve olumsuzlukların kadınlarda adet düzensizliğine yol açtığı söylenebilmektedir. Örneğin aşırı stres, kullanılan doğum kontrol, hormon ilaçları, rahimde oluşan polip veya miyomlar, adet döneminde rahmin içinde oluşan dokunun rahim dışında bir bölgede oluşmasından kaynaklanan endometriozis adet düzensizliğine sebep olan en belirgin etkenlerdendir. Ayrıca kadın üreme organlarında meydana gelen enfeksiyonlar, yumurtalıklarda çok sayıda kist oluşması durumu olan Polikistik Over Sedromu, ani kilo alma ya da verme, rahim kanseri, tiroid ve diyabetin de adet düzensizliğine yol açtığı bilinmektedir.

Stresli dönemlerde adet düzensizlikleri normaldir

Vücuttaki neredeyse tüm organlar ve oluşumlar kişinin psikolojisinden etkilendiğinden adet kanamalarının düzeninin de psikolojik duruma göre değişmesi normal karşılanmalıdır. Kadını mutsuz eden, geren, strese sokan her durum, beyni ve beynin salgıladığı hormonlarının seviyesini etkilemekte, değiştirmektedir. Bu bağlamda stresli bir ortamda, durumda, zamanda olan kadının adet kanamalarının da dengesizleşmesi normaldir. Olumsuz durum sona erdiğinden genellikle stresten kaynaklanan adet düzensizlikleri de son bulmaktadır. Bu paralelde bir tedaviye gerek duyulmayacaktır.

Doğum kontrol hapları adet kanamalarını düzensizleştirir

Kadınların gebelikten korunmak için kullandıkları doğum kontrol hapları, o ay yumurtlama döneminde yumurtalıkların yumurta bırakmasını engellemektedirler. Östrojen ve progesteron içeren bu haplar kullanıldıkları dönemde, adet düzensizliğine yol açmaktadırlar. Ancak haplar bırakıldıktan sonraki 6 ay içinde adet kanamalarının kendiliğinden düzene girdiği de bilinmektedir.

Miyom ve polipler adet düzensizliği sebebidir

Rahim içinde normal dışı olarak meydana gelen kanser riski taşımayan küçük oluşumlar polip, rahim duvarına yapışık halde bulunan tümörler ise miyom olarak adlandırılmaktadır. Genellikle iyi huylu olan bu oluşumlar kadında adet düzensizliklerine, ilerleyen dönemde de ağrıya ve kanamaya sebep olabilmektedir. Büyüklüğü ve vücuttaki etkisi incelenen bu oluşumlar tedavi edildiğinde adet kanamaları düzene girecektir.

Endometriozis adet kanamalarının düzenini bozar

Normal şartlarda her ay kadının rahim içinde gebelik için oluşan dokunun, rahim dışında bir alanda meydana gelmesi endometriozis olarak adlandırılmaktadır. Kadının vücudunda yumurtalık, alt sindirim sistemi, bağırsak, fallop tüpleri gibi organlarda oluşum gösteren bu doku kadının normal adet döngüsünü bozar. Hatta kimi durumda rahim içindeki gibi kanamalara sebebiyet verebilir.

Polikistik over sendromu adet düzensizliğine sebep olur

Pek çok sebepten dolayı kadının yumurtalıklarında çok sayıda kist oluşabilmektedir. Yumurtalıkların normalden fazla miktarda erkeklik hormonu üretmesi, yumurtalıklarda kist oluşturur. Androjen miktarının bu denli artması yumurtaların olgunlaşmasını ve yumurtlamayı da engellemektedir. Özellikle başka bir rahatsızlığın tedavisi için kullanılan hormon ilaçları, aşırı kilonun polikistik over sendromuna yol açtığı da bilinmektedir. Tabi ki bu sorun bire bir olmasa da yüksek oranda kısırlıkla bağlantılı olmaktadır.